Signalen van urinewegproblemen bij je kat
Juist omdat katten hun klachten goed kunnen verbergen, is het belangrijk om regelmatig met je kat naar de dierenarts te gaan. Ook is het slim om goed op te letten hoe je kat zich gedraagt. In dit artikel ontdek je hoe je urinewegproblemen bij katten kan herkennen. Want hoe eerder je een urinewegprobleem opmerkt en laat behandelen, hoe beter het is voor je kat.
Wat zijn oorzaken van urinewegproblemen bij katten?
Urinewegproblemen bij katten kunnen door verschillende oorzaken ontstaan. Bijvoorbeeld een ontsteking door bacteriën, door urinekristallen (blaasgruis of -stenen) of door een tumor. Ook een aangeboren afwijking komt wel eens voor. Elk jaar krijgt ongeveer 4% van de katten last van urinewegproblemen.1 Het kan bij elke kat voorkomen, maar gecastreerde katers op middelbare leeftijd hebben het grootste risico.1-3. Ook binnenkatten en katten die weinig drinken, hebben meer kans op urinewegproblemen.1
Bij bijna 3 op de 4 katten met urinewegproblemen, wordt feline idiopathische cystitis (FIC) vastgesteld. Hoe dit precies ontstaat is nog niet goed bekend. Wel weten we dat stress een belangrijke rol speelt bij het ontstaan ervan.
Urinewegproblemen bij katten herkennen
Uit een recent onderzoek blijkt dat de helft van de katteneigenaren die merken dat hun kat problemen heeft met plassen, eerst afwacht en niet meteen naar de dierenarts gaat.5 Ook weet de helft van de katteneigenaren niet wat FIC is, terwijl hun kat wel klachten heeft.
Als je goed voor je kat wilt zorgen, is het belangrijk om snel naar de dierenarts te gaan als je merkt dat je kat één van de onderstaande klachten heeft. Deze klachten zijn namelijk pijnlijk en soms zelfs gevaarlijk voor je kat. Ze zijn makkelijker te herkennen als je weet waar je op moet letten. De dierenarts kan je kat onderzoeken en behandelen voor zijn urinewegproblemen. Daarmee help je je kat en voorkom je dat de problemen erger worden.
Let op
When it comes to toileting, some cats are shy and will avoid being watched while they take care of business. If you notice yourAls het om plassen gaat, zijn sommige katten verlegen en doen ze dit het liefst op een moment dat niemand kijkt. Merk je dat jouw normaal verlegen kat vaker naar de kattenbak gaat of meerdere keren naar de tuin loopt? Probeer dan toch te kijken hoe dat plassen en/of poepen gaat. Om de gezondheid van je kat in de gaten te houden, is het belangrijk om zowel te letten op kleine veranderingen in het gedrag van je kat als op lichamelijke tekenen van ziekte.
De lichamelijke en gedragsmatige signalen van urinewegproblemen zijn onder andere:
Moeite met plassen (dysurie)
Katten plassen normaal gesproken zonder problemen. Als je merkt dat je kat veel langer in de kattenbak blijft dan normaal, kan dit een teken zijn van pijn of ongemak.
Persen tijdens het plassen (strangurie)
Zie je dat je kat moet persen om te plassen? Dan is het belangrijk om snel naar de dierenarts te gaan. Dit kan wijzen op een ontsteking of een verstopping/blokkade van de urinebuis. Dit komt het vaakst voor bij katers, omdat zij een langere en smallere plasbuis hebben. De verstopping kan ontstaan door urinekristallen, of door een propje van cellen en ander materiaal dat vast komt te zitten in de plasbuis. Dit gebeurt dan vaak aan het uiteinde van de penis. Ook spasmen of ontstekingen van de plasbuis kunnen een blokkade veroorzaken. Kan je kat helemaal niet meer plassen? Dan is dit een spoedgeval en heeft je kat meteen een dierenarts nodig. Een kater die niet meer kan plassen wordt ook wel een 'plaskater' genoemd.
Vaak plassen (pollakisurie)
Merk je dat je kat heel vaak naar de kattenbak gaat maar steeds maar een klein beetje plast? Dit gedrag is een duidelijk signaal dat wijst op een urinewegprobleem zoals blaasontsteking.
Bloed in de urine (hematurie)
Urinewegproblemen kunnen leiden tot troebele en/of anders gekleurde urine. Zie je bloed in de urine dan is dat een signaal om snel contact op te nemen met je dierenarts.
Plassen op ongewone plekken (periurie)
Katten zijn normaal gesproken echte gewoontedieren als het om hun kattenbak(ken) gaat. Als je kat op andere plaatsen in huis plast, dan is dat een signaal dat er iets niet oké is. Buiten de kattenbak plassen kan het gevolg zijn van pijn en ongemak. Als plassen pijn doet, kan je kat dat in verband brengen met de kattenbak. Buiten de bak plassen kan ook het gevolg zijn van stress. Bijvoorbeeld door veranderingen in huis, een vieze kattenbak of andere korrels in de kattenbak. Soms kan het om hele kleine dingen gaan.
Zich overdreven poetsen rond de geslachtsdelen
Katten houden zichzelf graag schoon. Maar is je kat zich opvallend veel aan het likken rond de geslachtsdelen? Dan kan het zijn dat je kat last heeft van een urinewegprobleem.

Klaaglijk miauwen of schreeuwen tijdens het plassen
Als je kat klaaglijk miauwt of andere geluiden maakt tijdens het plassen, is dat een duidelijk teken van pijn. Wacht niet af, je kat heeft zo snel mogelijk hulp nodig van een dierenarts. Zeker als je ook andere tekenen ziet die kunnen wijzen op een verstopping/blokkade van de urinebuis, zoals hierboven beschreven. Dit is enorm pijnlijk en kan levensgevaarlijk zijn.
Onrustig of agressief gedrag
Als je kat pijn of stress heeft kun je dat merken aan zijn of haar gedrag. Blijft je kat onrustig rondlopen, zonder te gaan zitten of liggen? Of is je kat normaal lief en reageert hij of zij plots agressief? Of gaat je kat zich verstoppen? Dan is het belangrijk om te onderzoeken waar dit vandaan komt.
Sloom zijn, minder eetlust
Katten die normaal actief zijn, kunnen sloom worden en sommige katten stoppen zelfs met eten. Er zijn veel redenen waarom je kat zich zo kan gedragen. Het is daarom verstandig om je kat door de dierenarts te laten controleren.
Door de signalen van urinewegproblemen bij katten te herkennen, kun je als katteneigenaar bijdragen aan het welzijn van je kat. Goed op het (plas)gedrag van je kat letten, helpt je om problemen eerder te ontdekken en samen met je dierenarts aan te pakken. Daarmee help je je kat om zich sneller weer beter te voelen en ergere problemen te voorkomen.
Bronnen:
- He C, Fan K, Hao Z, Tang N, Li G, Wang S. Prevalence, Risk Factors, Pathophysiology, Potential Biomarkers and Management of Feline Idiopathic Cystitis: An Update Review. Front Vet Sci. 2022 Jun 21;9:900847. doi: 10.3389/fvets.2022.900847.
- Kaul E, et al. J Feline Med Surg. 2020; 22(6): 544–556
- Forrester S, Towell T. Vet Clin North Am Small Anim Pract. 2015; 45(4): 783–806
- Longstaff et al. Owner-reported lower urinary tract signs in a cohort of young cats. Journal of Feline Medicine and Surgery, 2017; 19:609-618
- Royal Canin: URINARY 2024-FIC-B2B-VET-DETAILER-NON-CLINICAL ALLIANCE_SOURCE.pdf Beyond Stones: Urinary Journey Exploration; September 2022, CM Research, p16;24;27;38-51
Lees verder
De gezondheid van de urinewegen van je kat ondersteunen: een gecombineerde aanpak
What is idiopathic cystitis in cats?
Deze pagina delen