Jak karmić zwierzę po kastracji? - wywiad z Lek. wet. Lidią Nosal

Jakie cechy powinna mieć karma dla kotów po kastracji, aby uniknąć rozwoju nadwagi?

Karma dla kotów po kastracji powinna być odpowiednio dostosowana do ich zmienionych potrzeb metabolicznych, ponieważ po zabiegu często dochodzi do spowolnienia metabolizmu i wzrostu apetytu. Aby uniknąć nadwagi, taka karma powinna mieć następujące cechy:

• Obniżona kaloryczność: Karma powinna zawierać mniej kalorii niż standardowa karma dla dorosłych kotów, aby zapobiec przybieraniu na wadze przy mniejszym zapotrzebowaniu energetycznym.
• Wysoka zawartość białka: Wysokiej jakości białko pomaga utrzymać masę mięśniową, co jest ważne przy redukcji kalorii.
• Zredukowana zawartość tłuszczu.
• Odpowiedni poziom włókna pokarmowego: Włókno pokarmowe wspomaga uczucie sytości
  
  \W celu wyboru odpowiedniej jakościowo karmy najlepiej udać się do swojego lekarza weterynarii
  
  

  Czy kastrowany pies powinien jeść mniej niż przed zabiegiem?

• Tak, kastrowany pies powinien otrzymywać karmę o obniżonej kaloryczności – chyba że jego poziom aktywności fizycznej się nie zmieni i nie ma tendencji do tycia (co jest rzadkością). Na rynku są dostępne linie karm przeznaczonych dla zwierząt po zabiegu kastracji. Jednak nawet w przypadku zmiany diety warto skonsultować się ze swoim lekarzem weterynarii.
  

   

  Jakie składniki odżywcze są kluczowe w diecie kota po kastracji?

  W diecie kota po kastracji kluczowe są składniki, które wspierają utrzymanie prawidłowej masy ciała przy spowolnionym metabolizmie. Po zabiegu koty mają tendencję do tycia i częściej zapadają na choroby układu moczowego, dlatego odpowiednie żywienie jest bardzo ważne. Kluczowymi składnikami odżywczymi w diecie kota po kastracji są:

• Białko wysokiej jakości: wspiera utrzymanie masy mięśniowej; koty to obligatoryjni mięsożercy - białko stanowi najważniejszy element diety.
• Ograniczona ilość tłuszczu: zmniejszona kaloryczność karmy, pomaga w kontroli masy ciała.
• L-karnityna, tauryna: wspomaga spalanie tłuszczu dzięki czemu zapobiega nadwadze.
• Włókno pokarmowe daje uczucie sytości. Reguluje trawienie, wpływa na prawidłową mikroflorę przewodu pokarmowego.
• Składniki mineralne: szczególnie magnez, wapń i fosfor – wchodzą one w skład kamieni struwitowych, będących przyczyną problemów urologicznych, dlatego odpowiedni poziom tych minerałów zmniejsza ryzyko powstania takich problemów.
• Kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6: wspierają zdrową skórę i sierść. Działają przeciwzapalnie (co może być korzystne przy skłonnościach do chorób dróg moczowych czy w przypadku problemów ze stawami).
• Odpowiedni poziom energii (kaloryczność): karma powinna być mniej kaloryczna niż standardowa karma dla dorosłych kotów.

  
  Czy istnieją specjalne karmy dla psów po kastracji, które pomagają kontrolować masę ciała?

  Tak, na rynku dostępne są komercyjne oraz weterynaryjne linie karm dla zwierząt po zabiegu kastracji. Przy wyborze karmy warto udać się po opinię do lekarza weterynarii.
  
  
  

  Jak często powinienem karmić kota po kastracji, aby uniknąć otyłości?

  Po kastracji kota bardzo ważne jest nie tylko co kot je, ale również jak często i ile. Ponieważ koty po zabiegu mają zmniejszone zapotrzebowanie kaloryczne, a jednocześnie często zwiększa się ich apetyt, odpowiednie karmienie to klucz do zapobiegania otyłości.
  
  
  

  Jak często karmić kota po kastracji?     

  Dorosły kot po kastracji: 2–3 razy dziennie w równych odstępach czasu to dobra opcja, jeśli karmisz karmą mokrą, suchą lub też zastosować stały dostęp do karmy, ale tylko pamiętając o kilku ważnych wskazówkach:

  1. stosowanie karmy typu „light” lub specjalnej karmy dla kotów wykastrowanych,
  2. karmienie przy użyciu specjalnych misek dozujących karmę,
  3. stosowanie zabawek interaktywnych na karmę, które zachęcają kota do ruchu.
  4. w każdym przypadku - dokładne odmierzanie zalecanej dawki dziennej na wadze kuchennej.

  Ważne, by odpowiednio wyliczać zapotrzebowanie kaloryczne, żeby zwierzak otrzymywał odpowiednią ilość kalorii dziennie.
  
  

  Czy po kastracji lepiej wybierać karmę suchą czy mokrą?

  Nie ma takiej reguły. Jeżeli chodzi o koty, zwłaszcza takie, co mało piją, zdecydowanie należy skłaniać się ku karmie mokrej. Dodatkowa ilość wody z karmy wspomaga nawodnienie, pracę nerek i może zapobiec wytrącaniu się kamieni moczowych.
  
  

  Jakie są skutki podawania zwykłej/podstawowej karmy psu po kastracji?

  Nadwaga i otyłość - po kastracji spada zapotrzebowanie energetyczne, ale apetyt często rośnie. Zwykła karma zawiera zbyt dużo kalorii i tłuszczu, co szybko prowadzi do odkładania się tkanki tłuszczowej.
  Zwiększone ryzyko cukrzycy - nadwaga i niewłaściwa dieta zwiększają ryzyko insulinooporności i cukrzycy, zwłaszcza u niektórych ras.
  Problemy ze stawami - dodatkowe kilogramy obciążają stawy, co może prowadzić do bólu, zapaleń i szybszego zużycia chrząstki stawowej, zwłaszcza u większych psów.
  Zaburzenia metaboliczne - zwykła karma może nie zawierać dodatków wspomagających metabolizm tłuszczów (np. L-karnityny), które są korzystne po kastracji.
  Spadek kondycji i witalności - pies z nadwagą szybciej się męczy, staje się mniej aktywny, co jeszcze bardziej pogłębia problem.
  
  

  Czy kastracja wpływa na zapotrzebowanie kota na białko i tłuszcze?

  Tak, kastracja wpływa na zapotrzebowanie kota na białko i tłuszcze, ale w różny sposób:

  Białko – zapotrzebowanie nie maleje, a nawet rośnie względnie: Koty po kastracji mają spowolniony metabolizm tłuszczów i węglowodanów, ale wciąż potrzebują dużo wysokiej jakości białka, aby utrzymać masę mięśniową, zapewnić uczucie sytości, co pomaga w kontroli apetytu, wspiera regenerację i odporność.

  Dlatego karma dla kotów po sterylizacji często ma nawet wyższy udział białka w porównaniu do zwykłej karmy, mimo ogólnego obniżenia kaloryczności.

  Tłuszcze– zapotrzebowanie spada, ponieważ tłuszcz jest najbardziej kalorycznym składnikiem diety (ponad 2x bardziej energetyczny niż białko czy węglowodany). Po kastracji zapotrzebowanie energetyczne kota spada, więc trzeba zmniejszyć ilość tłuszczu w diecie, żeby nie przekroczyć dziennego limitu kalorii.

  Zbyt dużo tłuszczu = większe ryzyko nadwagi i stłuszczenia wątroby.

  Karmy dla kotów po kastracji mają zazwyczaj obniżony poziom tłuszczu, ale wciąż zawierają niezbędne kwasy tłuszczowe (omega-3 i omega-6), które są ważne dla skóry, sierści i układu odpornościowego.
  
  
  

  Czy istnieją jakieś domowe sposoby, które pomagają utrzymać prawidłową masę ciała kota po sterylizacji?

  - Kontrola porcji i regularne karmienie - nie zostawiaj karmy "na cały dzień" - koty po kastracji mają większy apetyt i mogą się przejadać. Karm kota 2–3 razy dziennie stałymi porcjami.

  - Odważaj karmę na wadze kuchennej, zamiast sypać „na oko”. Zawsze dostosowuj dawkę do zaopatrzenia kalorycznego zwierzęcia.

  - Zabawki na karmę i miski spowalniające jedzenie - używaj interaktywnych misek lub zabawek typu "kula-smakula", które zmuszają kota do zdobywania jedzenia. To spowalnia jedzenie, zwiększa aktywność i ogranicza ilość zjadanego pokarmu.

  - Aktywność i zabawa - codziennie baw się z kotem choć 10–15 minut najlepiej w „polowanie” (np. wędka, myszka, laser). Możesz porozrzucać część karmy po mieszkaniu, żeby kot musiał jej szukać.

  - Ogranicz przysmaki - kot po sterylizacji łatwo przybiera na wadze nawet od małych przekąsek. Jeśli dajesz smaczki, odejmij ich kalorie od dziennej porcji jedzenia. Na rynku istnieją przysmaki opracowane specjalnie dla zwierząt z nadwagą, które będą wspomagać utrzymanie optymalnej masy ciała.

  - Dodaj trochę wody do karmy - jeśli kot je suchą karmę, możesz: dodać odrobinę wody lub mieszać z mokrą karmą, która ma mniej kalorii na gram.

  - Kontroluj masę ciała i sylwetkę - waż kota raz w miesiącu (np. na wadze łazienkowej). Zwróć uwagę na wcięcie za żebrami, okolicę żeber i brzuch – możesz użyć skali Oceny Kondycji Ciała BCS (Body Condition Score).

  Czasami wystarczy zmiana nawyków żywieniowych i więcej zabawy, by utrzymać kota w dobrej formie – bez konieczności kupowania „odchudzającej” karmy.

   

  Czy warto stosować suplementy diety u sterylizowanych psów?

  W przypadku karm pełnoporcjowych stosowanie suplementów nie zawsze jest konieczne. Przed podaniem jakichkolwiek suplementów należy skonsultować się z lekarzem weterynarii, aby upewnić się, czy są one potrzebne i bezpieczne, ze względu na ich różnorodność.

  Kiedy suplementy mogą być pomocne u psa po sterylizacji:

• Przy tendencji do nadwagi
  L-karnityna – wspomaga spalanie tłuszczu i metabolizm energetyczny.
  Włókno pokarmowe (np. babka płesznik) – daje uczucie sytości, zmniejszając chęć do podjadania.
• Dla zdrowia stawów i kości (szczególnie u większych psów)
  Glukozamina i chondroityna – wspierają chrząstkę stawową.
  Kwasy omega-3 (EPA, DHA) – działają przeciwzapalnie, wspierają stawy i ogólną kondycję.
• Dla zdrowej skóry i sierści
  Kwasy omega-3 i omega-6 – poprawiają wygląd sierści, działają korzystnie na skórę.
  Biotyna, cynk – wspomagają regenerację skóry i pazurów.
• Wspomaganie odporności i metabolizmu Witaminy z grupy B, witamina E
  Probiotyki/prebiotyki – dla prawidłowej flory jelitowej, szczególnie po zmianie karmy.
  
     

    Kiedy NIE warto na własną rękę stosować suplementów:

  - Jeśli pies jest zdrowy, aktywny i je dobrą, zbilansowaną karmę, suplementy mogą być zbędne.
  - Przedawkowanie niektórych składników (np. witamin A, D, E) może być szkodliwe.
  - Suplementy nie zastąpią dobrej diety ani ruchu – ich rola to uzupełnianie, nie leczenie.

  Warto:

  Skonsultować suplementację ze swoim lekarzem weterynarii, szczególnie gdy pies ma już jakąś chorobę, nadwagę lub jest seniorem. Wybierać produkty wysokiej jakości, przeznaczone dla psów, z certyfikatem lub rekomendacją weterynaryjną.
  
  

   

  Jakie przekąski są bezpieczne dla kota po kastracji?

  Po kastracji kot ma większą tendencję do tycia, dlatego przekąski trzeba wybierać ostrożnie – tak, by były bezpieczne, niskokaloryczne i wartościowe.
  
  

  
  

  Bezpieczne przekąski dla kota po sterylizacji:

  1. Przysmaki wysokobiałkowe
  - Suszone mięso (np. kurczak, indyk, królik, ryba) bez dodatków.
  - Liofilizowane mięso – naturalne, lekkostrawne, bez konserwantów.
  - Gotowane mięso (np. kawałek kurczaka bez przypraw i soli – jako okazjonalna nagroda).

  2. Specjalistyczne smakołyki „light” lub „dla kotów po kastracji”
  - Przysmaki o obniżonej kaloryczności, z dodatkiem błonnika lub L-karnityny.
  - Często dostępne w formie chrupiących poduszeczek lub past.

  3. Pasty funkcjonalne (z umiarem)
  - Z dodatkiem tauryny, prebiotyków, słodu (np. wspierające trawienie, usuwanie kul włosowych).
  - Niektóre pasty mają mniej tłuszczu – sprawdzaj skład!

  4. Zabawki z karmą lub przysmakami
  - Użyj części dziennej porcji karmy jako „przysmaku” w zabawkach logicznych lub kulach-smakulach – to działa jak nagroda i aktywizuje kota.

  Najlepiej redukować przekąski/smaczki po kastracji.

  Czy istnieją specjalne karmy weterynaryjne dla zwierząt po kastracji?

  Tak, istnieją specjalne karmy weterynaryjne oraz komercyjne karmy bytowe przeznaczone dla zwierząt po kastracji zarówno dla psów, jak i kotów. Ich celem jest utrzymanie prawidłowej masy ciała, wspieranie metabolizmu i zdrowia dróg moczowych (szczególnie u kotów).

  Rodzaje karm dla zwierząt po kastracji:

• Karmy bytowe (codzienne) „dla zwierząt po sterylizacji”: Mają zmniejszoną kaloryczność, więcej białka, mniej tłuszczu, często dodatek L-karnityny lub włókna.
• Karmy weterynaryjne (specjalistyczne): Przeznaczone dla zwierząt otyłych, z cukrzycą czy zaburzeniami metabolicznymi po sterylizacji.

   

  Karmy weterynaryjne, z uwagi na zaawansowaną recepturę, powinny być stosowane wyłącznie pod kontrolą lekarza weterynarii.
  
  

   

   Jakie błędy żywieniowe najczęściej popełniają opiekunowie po kastracji pupila?

  Po kastracji zwierzęcia (psa lub kota) wielu opiekunów nieświadomie popełnia błędy żywieniowe, które mogą prowadzić do nadwagi, problemów metabolicznych i innych dolegliwości. Oto najczęstsze z nich:

  Najczęstsze błędy żywieniowe po kastracji:

• Zbyt duża ilość przysmaków i smaczków: często zapominamy, że nawet kilka smakołyków dziennie może doprowadzić do znacznego przekroczenia dziennego zapotrzebowania kalorycznego, szczególnie u psów małych ras oraz u kotów.
• Brak aktywności fizycznej: po sterylizacji zwierzęta często są spokojniejsze, mniej aktywne, a brak ruchu + stała dawka kalorii = nadwaga.
• „Dokarmianie z serca” resztkami ze stołu: tłuste, solone lub przyprawione jedzenie przeznaczone dla ludzi może prowadzić do zaburzeń trawienia, nadwagi, a nawet zatrucia.
• Zbyt częste dokarmianie w ciągu dnia: „Po trochu, ale cały czas” – kot czy pies stale domaga się jedzenia, a opiekun ulega. W efekcie dzienna ilość kalorii znacząco przekracza normy.
• Brak regularnej kontroli masy ciała i sylwetki: Nadwaga rozwija się stopniowo, a wielu opiekunów zauważa problem dopiero, gdy już jest poważny. Zapominają o regularnej kontroli masy ciała oraz kondycji zwierzęcia.
  
  
  

Czy zmiana diety po kastracji powinna być stopniowa?

Tak, zmiana diety po kastracji powinna być stopniowa, nawet jeśli wprowadzasz karmę specjalnie przeznaczoną dla zwierząt po zabiegu. Nagła zmiana karmy może prowadzić do:

• biegunki,
• wymiotów,
• gazów,
• spadku apetytu,

 

Kilka dodatkowych wskazówek: 

• Obserwuj zachowanie zwierzęcia – jeśli pojawią się biegunka, wzdęcia lub niechęć do jedzenia, wydłuż okres przejściowy.
• Upewnij się, że nowa karma jest odpowiednia (np. „dla zwierząt po kastracji”, „light”, „weight control”).
• Stosuj odpowiednie przysmaki i uwzględnij je w dziennej dawce kalorycznej.