Czym różni się przebieg trawienia u kotów i ludzi?
Smak
U kotów kubków smakowych jest niewiele, zaledwie 475, u psów około 1700, a u ludzi nawet 90001. Koty rozróżniają smak gorzki, kwaśny, słony i umami, ale nie czują smaku słodkiego. Smak jest również ważny dla kotów, ponieważ jest połączony z percepcją zapachu. Koty wyczuwają zapach pokarmu przez nos i tylną ścianę gardła.
Rozgryzanie
Ostre zęby kota służą do rozcinania i rozrywania pokarmu, żuchwa nie ma możliwości poruszania się na boki. W porównaniu z ludźmi, którzy długo przeżuwają jedzenie, koty jedzą znacznie szybciej. Do rozgryzania używają zębów trzonowych, co poprawia przebieg trawienia, bo pokarm trafia do żołądka rozdrobniony.
Pora posiłku
Żołądek u kotów jest znacznie mniejszy niż u człowiek czy psa. Fakt ten, a także natura kota, jako samotnego łowcy powodują, że zamiast 2-3 większych posiłków, woli on zjeść wiele mniejszych porcji w ciągu dnia. Niektóre koty są szczególnie wrażliwe na hałas, co może przeszkadzać im w jedzeniu. Ważne jest zatem, aby podczas posiłków zapewnić kotom ciszę i spokój, aby niekorzystne warunki otoczenia nie wpływały na ilość pobieranej karmy.
Dieta
Ludzie są wszystkożerni i zaleca się, by 60–65% naszej diety stanowiły węglowodany. Z kolei koty, jako zwierzęta mięsożerne, mogą funkcjonować przy mniejszej ilości lub bez węglowodanów. Potrzebują natomiast diety bogatszej w białko, często też wymagają więcej tłuszczy niż ludzie.
Często pojawiające się pytanie brzmi: ile czasu zajmuje kotom trawienie karmy? U kotów przejście pokarmu przez jelita zajmuje tylko 12–24 godzin, zaś u człowieka trawienie może zająć nawet do pięciu dni2.
Jak działa układ pokarmowy kota
Każdy element przewodu pokarmowego u człowieka, psa, czy kota odgrywa odmienną rolę w procesie trawienia i wchłaniania składników pokarmowych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W przewodzie pokarmowym znajdują się także tzw. dobroczynne bakterie jelitowe określane, jako mikrobiom, które wpływają korzystnie na pracę jelit, a także na miejscowe mechanizmy odpornościowe.
Układ pokarmowy kota może być szczególnie wrażliwy - w takim przypadku na przykład nagła zmiana diety może powodować poważne zaburzenia pokarmowe. Układ pokarmowy kota jest także przystosowany do częstszego jedzenia mniejszych posiłków. Wiele kotów podchodzi do swojej miski kilka razy dziennie i za każdym razem zjada niewielką ilość karmy. Aby zwierzę nie przytyło, należy odmierzyć dzienną dawkę karmy i następnie podzielić ją na kilka mniejszych posiłków.
Składniki pokarmowe wpływające na proces trawienia u kota
Każdy element diety Twojego kota może mieć wpływ na pracę przewodu pokarmowego i w rezultacie - na ogólny stan jego zdrowia. Aby uzyskać poradę dotyczącą najlepszej diety dla Twojego kota, która uwzględniać będzie jego unikalne potrzeby żywieniowe, skonsultuj się z lekarzem weterynarii. Tymczasem przyjrzyjmy się kluczowym składnikom pokarmowym oraz czynnikom, które mają wpływ na pracę przewodu pokarmowego kota.
Białko
Białko jest niezbędnym elementem diety kota. Koty potrzebują więcej białka w diecie w porównaniu do ludzi czy psów, ale gdy jest ono niskostrawne może być przyczyną poważnych problemów. Białko zwierzęce zawiera również taurynę - aminokwas niezbędny dla kotów, którego nie są w stanie same wytworzyć.
Włókno
Włókno może mieć kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego kota. Dieta bogata w włókno może na przykład zapobiegać powstawaniu kul włosowych u kota i wpływać korzystnie na perystaltykę jelit. Prebiotyki to rodzaj włókna, który pomaga kotu wchłaniać z pokarmu niezbędne składniki odżywcze. Prebiotyki wspierają również właściwą równowagę mikroflory jelitowej, wpływając w ten sposób korzystnie na stan zdrowia przewodu pokarmowego kota.
Tłuszcze
Tłuszcze są cennym źródłem energii dla kotów. Tłuszcze są także niezbędne do prawidłowego funkcjonowania niektórych narządów, takich jak skóra. Zbyt duża zawartość tłuszczu w diecie kota może powodować zaburzenia trawienne i prowadzić do otyłości.
Witaminy
Witaminy D i A są niezbędne w diecie Twojego kota, ponieważ jego organizm nie potrafi syntezować tych ważnych dla zdrowia związków.
Węglowodany
Znaczenie węglowodanów w diecie kotów nie jest tak duże, jak dla człowieka, chociaż stanowią one istotne źródło energii. Wysokostrawne węglowodany pochodzące np. z ryżu, mogą okazać się bardzo pomocne w diecie dla kotów z problemami trawiennymi.
Problemy trawienne u kotów
Układ pokarmowy u kota charakteryzuje się dość niestabilną równowagą, może być więc szczególnie podatny na zaburzenia funkcjonowania. Zaburzenia trawienia u kota mogą być spowodowane na przykład zmianami diety, stresem czy niepokojem oraz problemami zdrowotnymi.
Najczęstsze problemy trawienne u kotów
Pasożyty
Nawet niewielkie pasożyty bytujące w jelitach kota mogą spowodować ciężką biegunkę, prowadzącą do odwodnienia oraz uczucia dyskomfortu w jamie brzusznej. W razie podejrzenia inwazji pasożytów u Twojego kota skonsultuj się z lekarzem weterynarii, który zbada kota i przepisze mu odpowiednie preparaty lecznicze.
Kule włosowe
Kule włosowe są częstym problemem u kotów, które nie wychodzą z domu, ponieważ wiele czasu spędzają na pielęgnacji swojej sierści. Podczas wylizywania sierści koty połykają luźne włosy, które potem zazwyczaj są usuwane wraz z kałem. Jednak w przypadku, gdy połkniętych włosów jest zbyt dużo, mogą się zbijać w twory o kształcie kuli i utrudniać pracę przewodu pokarmowego. Dobrym sposobem jest regularnie szczotkowanie sierści i usuwanie w ten sposób luźnych włosów oraz podawanie kotu diety o odpowiedniej zawartości włókna pokarmowego, które ułatwia wydalanie połkniętych włosów.
Stany zapalne
Stany zapalne w obrębie układu pokarmowego powodują nie tylko dyskomfort w jamie brzusznej, ale również poważniejsze problemy. Objawy mogą obejmować przewlekłe wymioty i biegunkę, utratę masy ciała i wahania apetytu. Może się również pojawić gwałtowny wzrost apetytu, ponieważ organizm kota próbuje w ten sposób pozyskać utracone składniki pokarmowe.
Objawy, na które trzeba zwrócić uwagę
W razie wystąpienia u kota zaburzeń trawienia mogą pojawić się następujące objawy:
- biegunki lub zaparcia;
- wymioty, zwracanie pokarmu lub kul włosowych;
- nieświeży oddech lub częste wzdęcia;
- niechęć do jedzenia, trudności z przyjmowaniem pokarmu lub zwiększony apetyt;
- utrata masy ciała;
- sucha, matowa, łamliwa sierść;
- objawy bolesności brzucha.
Zapytaj lekarza weterynarii
W razie podejrzenia jakichkolwiek problemów z przewodem pokarmowym u Twojego kota koniecznie skonsultuj się z lekarzem weterynarii. Lekarz wykona odpowiednie badania i ustali możliwe przyczyny zaburzeń. W razie potrzeby lekarz weterynarii zasugeruje również potrzebne zmiany w opiece nad kotem, w tym również odpowiednią dietę, która pomoże rozwiązać problemy zdrowotne.
Wybór odpowiedniej karmy wspomagającej zdrowie układu pokarmowego kota
Bez względu na to czy podejrzewasz u kota problemy trawienne czy nie, warto skonsultować się z lekarzem weterynarii w sprawie doboru odpowiedniej karmy. W ofercie Royal Canin znajdziesz wiele wysokostrawnych karm dla kotów, dostosowanych do indywidualnych potrzeb danego zwierzęcia — począwszy od kotów przebywających wyłącznie w domu i mających obniżone potrzeby energetyczne, po rozwijające się kocięta, których przewód pokarmowy jeszcze jest niedojrzały.
1 The Cat Encyclopaedia, 2017, Royal Canin, str. 254
2 Everything you need to know about the role played by Nutrients for the health of Cats & Dogs, Pr Dominique Grandjean, 2006, Royal Canin SAS